Month: June 2025

มะเร็งตับคืออะไร? เข้าใจชนิด อาการ และการดำเนินของโรค

มะเร็งตับ (Liver Cancer) คือหนึ่งในโรคร้ายแรงที่คุกคามชีวิตของคนไทยและคนทั่วโลกอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ หรือการดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจเกี่ยวกับ ชนิดของมะเร็งตับ อาการที่ควรระวัง และลำดับการดำเนินของโรค อย่างละเอียด เพื่อเป็นแนวทางในการเฝ้าระวังและดูแลสุขภาพ

---

มะเร็งตับคืออะไร?

มะเร็งตับคือการเจริญเติบโตของเซลล์ผิดปกติในเนื้อตับ ซึ่งอาจเริ่มต้นที่ตับเอง (มะเร็งตับปฐมภูมิ) หรือแพร่กระจายมาจากอวัยวะอื่น (มะเร็งตับทุติยภูมิ) ซึ่งแบบแรกพบมากในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

---

ชนิดของมะเร็งตับ

1. มะเร็งเซลล์ตับ (Hepatocellular carcinoma หรือ HCC)
   เป็นชนิดที่พบบ่อยที่สุด มักเกิดในผู้ที่มีโรคตับเรื้อรัง เช่น ตับแข็งหรือตับอักเสบ B/C

2. มะเร็งท่อน้ำดีในตับ (Intrahepatic cholangiocarcinoma)
   เกิดจากท่อน้ำดีภายในตับ พบมากในบางภูมิภาค เช่น ภาคอีสานของไทย ซึ่งเกี่ยวข้องกับการกินปลาน้ำจืดดิบ (พยาธิใบไม้ตับ)

3. Angiosarcoma และ Hepatoblastoma
   พบน้อย มักเกิดในกลุ่มอายุเฉพาะ (เช่น เด็ก หรือผู้สูงอายุ)

---

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง

• การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ B หรือ C (โดยเฉพาะถ้าติดตั้งแต่วัยเด็ก)

• ภาวะตับแข็งจากแอลกอฮอล์หรือไขมันพอกตับ

• พันธุกรรมและความผิดปกติทางเมตาบอลิซึม

• การได้รับสารพิษ เช่น สารอะฟลาท็อกซินจากถั่วเก่า

• โรคเบาหวานและภาวะอ้วน

---

อาการของมะเร็งตับ

อาการมักไม่ชัดเจนในระยะแรก แต่อาจสังเกตได้จาก:

• อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ

• ปวดหรือแน่นบริเวณชายโครงขวา

• ท้องโตจากน้ำในช่องท้อง (Ascites)

• ตัวเหลือง ตาเหลือง

• อาการคล้ายตับแข็ง หรือมีเลือดออกง่าย

---

การวินิจฉัยโรค

• อัลตราซาวด์ช่องท้อง (Ultrasound)

• การตรวจเลือดหา AFP (Alpha-fetoprotein)

• เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) หรือ MRI

• การตัดชิ้นเนื้อเพื่อตรวจทางพยาธิวิทยา (Biopsy)

---

การดำเนินของโรค

มะเร็งตับมีพัฒนาการที่รวดเร็ว โดยเฉพาะหากตรวจพบเมื่อเข้าสู่ระยะลุกลาม การแบ่งระยะของโรคโดยทั่วไป ได้แก่:

• ระยะเริ่มต้น (Early Stage): มะเร็งยังมีขนาดเล็ก ตับยังทำงานได้ดี

• ระยะกลาง (Intermediate Stage): เริ่มกระจายเฉพาะในตับ

• ระยะลุกลาม (Advanced Stage): แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น เช่น ปอด ต่อมน้ำเหลือง

• ระยะสุดท้าย (Terminal Stage): ตับเสียหายมาก ผู้ป่วยมักมีภาวะแทรกซ้อนรุนแรง

---

แนวทางการรักษา

1. การผ่าตัดตับ (Liver Resection)
   เหมาะสำหรับผู้ที่ตรวจพบในระยะเริ่มต้น

2. การปลูกถ่ายตับ (Liver Transplantation)
   ในกรณีที่ตับเสียหายมากหรือไม่สามารถผ่าตัดเฉพาะส่วนได้

3. การทำเคมีบำบัดเฉพาะจุด (TACE)
   ฉีดยาเข้าเส้นเลือดที่เลี้ยงก้อนมะเร็ง

4. การใช้รังสีรักษา หรือการใช้คลื่นความถี่วิทยุ (RFA/Microwave ablation)

5. การใช้ยากลุ่มใหม่ เช่น ยาต้านมะเร็งแบบมุ่งเป้า (Targeted Therapy) และยาภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy)

---

การป้องกันมะเร็งตับ

• ฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบีตั้งแต่เด็ก

• หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์

• ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคตับเรื้อรัง

• หลีกเลี่ยงอาหารดิบ หรืออาหารที่มีเชื้อราปนเปื้อน

• ควบคุมน้ำหนัก และรักษาโรคเบาหวานให้ดี

---

สรุป

มะเร็งตับเป็นโรคที่เงียบแต่ร้ายแรง หากตรวจพบช้าโอกาสรอดชีวิตจะลดลงอย่างมาก ดังนั้น “การเฝ้าระวัง ป้องกัน และตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอ” จึงเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้คุณและคนที่คุณรักปลอดภัยจากภัยเงียบนี้

หากคุณหรือคนใกล้ชิดมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับตับ ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยโดยละเอียด

โรคมือ เท้า ปาก, ไข้เลือดออก และโรคผิวหนัง – ตัวร้ายประจำหน้าฝน

เมื่อฤดูฝนมาถึง ไม่ใช่แค่เพียงร่มหรือเสื้อกันฝนที่ควรพกติดตัว แต่ยังต้องระวัง “โรคและภัยสุขภาพ” ที่มากับความชื้นและแหล่งน้ำขัง ซึ่งเป็นสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเติบโตของเชื้อโรคหลากหลายชนิด

ในบทความนี้เราจะพาคุณไปทำความรู้จักกับ 3 โรคที่พบบ่อยที่สุดในช่วงหน้าฝน ได้แก่ โรคมือ เท้า ปาก, ไข้เลือดออก และโรคผิวหนัง พร้อมวิธีป้องกันที่ทำได้จริงในชีวิตประจำวัน

---

🌧️ ทำไมฤดูฝนจึงเสี่ยงต่อการเกิดโรค?

• ความชื้นสูง → เชื้อไวรัสและแบคทีเรียเจริญเติบโตได้ดี

• น้ำขัง → กลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย

• เสื้อผ้าไม่แห้งดี → กระตุ้นการเกิดเชื้อราและผื่นผิวหนัง

• การเดินลุยน้ำ → เสี่ยงต่อโรคที่มากับน้ำ เช่น โรคฉี่หนู หรือเชื้อรา

---

🖐️ โรคมือ เท้า ปาก (Hand, Foot and Mouth Disease)

ลักษณะของโรค

• เกิดจากการติดเชื้อไวรัสกลุ่ม Enterovirus โดยเฉพาะ Coxsackievirus

• พบมากในเด็กอายุ 6 เดือน – 5 ปี

• ติดต่อกันได้ง่ายผ่านทางน้ำลาย น้ำมูก อุจจาระ หรือสัมผัสของเล่นที่ปนเปื้อน

อาการทั่วไป

• มีไข้สูงเฉียบพลัน

• เจ็บคอ เบื่ออาหาร

• มีแผลในปาก เหงือก ลิ้น

• ผื่นแดงหรือตุ่มน้ำใสบริเวณมือ เท้า และรอบก้น

วิธีป้องกัน

• ล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะหลังเปลี่ยนผ้าอ้อมหรือเข้าห้องน้ำ

• ทำความสะอาดของเล่น ของใช้เด็กเป็นประจำ

• หลีกเลี่ยงการนำเด็กเล็กไปในที่แออัด

---

🦟 ไข้เลือดออก (Dengue Fever)

ลักษณะของโรค

• เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเด็งกี (Dengue Virus)

• ติดต่อผ่านยุงลาย Aedes aegypti ซึ่งวางไข่ในน้ำขังรอบบ้าน

อาการทั่วไป

• ไข้สูงเฉียบพลันเกิน 39°C

• ปวดหัว ปวดกระบอกตา ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ

• มีจุดเลือดออกตามผิวหนัง อาจมีเลือดกำเดาไหลหรืออาเจียนเป็นเลือด

• ในรายรุนแรง อาจเกิดภาวะช็อก และเสียชีวิตได้

วิธีป้องกัน

• กำจัดแหล่งน้ำขังรอบบ้านทุก 7 วัน (เช่น กระถางต้นไม้ แก้วน้ำขัง ยางรถยนต์)

• ใส่เสื้อแขนยาว กางเกงขายาว และทายากันยุง

• นอนในมุ้ง หรือห้องที่มีมุ้งลวด

---

🧴 โรคผิวหนังจากความชื้นและน้ำสกปรก

ประเภทของโรคผิวหนังที่พบบ่อยในฤดูฝน:

1. เชื้อราที่ผิวหนัง เช่น กลาก เกลื้อน แพ้ความอับชื้น

2. ผื่นจากน้ำกัดเท้า หรือ การติดเชื้อแบคทีเรียจากน้ำขัง

3. ผิวหนังอักเสบจากการเปียกชื้นนานๆ

อาการทั่วไป

• คัน ผิวหนังลอก แดง อักเสบ หรือมีตุ่มน้ำใส

• ผิวพองที่ซอกนิ้วเท้า ข้อพับ หรือบริเวณที่อับชื้น

• หากติดเชื้อรุนแรง อาจมีหนอง หรือกลิ่นเหม็นร่วมด้วย

วิธีป้องกัน

• หลีกเลี่ยงการแช่เท้าในน้ำสกปรกหรือลุยน้ำท่วม

• เปลี่ยนเสื้อผ้าและถุงเท้าทันทีหากเปียกฝน

• รักษาร่างกายให้แห้งอยู่เสมอ โดยเฉพาะบริเวณข้อพับและง่ามนิ้ว

---

👨‍⚕️ กลุ่มเสี่ยงที่ต้องดูแลเป็นพิเศษ

• เด็กเล็กและนักเรียน: เสี่ยงโรคมือ เท้า ปาก และไข้เลือดออก

• ผู้สูงอายุ: ภูมิคุ้มกันต่ำ อาจมีอาการรุนแรง

• ผู้มีโรคประจำตัว: เช่น เบาหวาน, โรคผิวหนัง

• คนที่ต้องทำงานกลางแจ้ง: มีโอกาสสัมผัสน้ำสกปรกบ่อย

---

✅ สรุป: หน้าฝนดูแลตัวเองอย่างไร?

วิธีการป้องกัน	รายละเอียด
ล้างมือบ่อย	ป้องกันเชื้อไวรัสมือ เท้า ปาก และแบคทีเรีย
นอนในมุ้ง	ป้องกันยุงลายกัด
เปลี่ยนเสื้อผ้าทันทีหลังเปียกฝน	ป้องกันโรคผิวหนังและความชื้นสะสม
ดื่มน้ำสะอาด	ลดโอกาสติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร
ทำบ้านให้แห้งและสะอาด	ไม่ให้ยุงมีแหล่งวางไข่

 

---

🩺 สายฝนจะไม่พาโรค หากเราดูแลตัวเองให้ถูกวิธี

ฤดูฝนอาจเป็นช่วงเวลาที่โรคภัยไข้เจ็บมากขึ้น แต่หากเรารู้เท่าทัน โรคมือ เท้า ปาก, ไข้เลือดออก และโรคผิวหนัง พร้อมทั้งปรับพฤติกรรมให้เหมาะสม ก็สามารถลดความเสี่ยงและใช้ชีวิตได้อย่างปลอดภัยในทุกสภาพอากาศ

ทำความรู้จักกับโรค NCDs : ประเภทและสาเหตุ

โรค NCDs (Non-Communicable Diseases) หรือ โรคไม่ติดต่อ คือโรคที่ไม่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนและไม่เกี่ยวข้องกับเชื้อโรคหรือไวรัส โรคเหล่านี้ส่วนใหญ่เกิดจากปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต เช่น การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม การขาดการออกกำลังกาย หรือการบริโภคสารเสพติด เช่น บุหรี่และแอลกอฮอล์ ซึ่งมักเป็นโรคที่เกิดขึ้นในระยะยาวและสามารถส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้มาก

ในบทความนี้ เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับ โรค NCDs, ประเภทต่างๆ ของโรค, และ สาเหตุหลัก ที่ทำให้เกิดโรคเหล่านี้ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรเข้าใจเพื่อป้องกันและดูแลสุขภาพให้ดีขึ้น

---

1. ประเภทของโรค NCDs

โรค NCDs สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภท แต่ละประเภทมีลักษณะและผลกระทบที่แตกต่างกันออกไป ต่อไปนี้คือประเภทหลักๆ ของโรค NCDs:

1.1 โรคหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular Diseases – CVDs)

โรคหัวใจและหลอดเลือดเป็นกลุ่มโรคที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งรวมถึง โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (เช่น หัวใจขาดเลือด), โรคหลอดเลือดสมอง (เช่น โรคเส้นเลือดสมองแตก) และ โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension)

• สาเหตุ: การมี ไขมันในเลือดสูง, การ สูบบุหรี่, การ ขาดการออกกำลังกาย, การ บริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูง, และ ความเครียด เป็นปัจจัยเสี่ยงหลัก

1.2 โรคเบาหวาน (Diabetes)

โรคเบาหวานเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับการผลิต อินซูลิน ที่ไม่เพียงพอหรือความไม่สามารถของร่างกายในการใช้ อินซูลิน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินไป

• สาเหตุ: ปัจจัยเสี่ยงหลักของโรคเบาหวานประเภทที่ 2 ได้แก่ การขาดการออกกำลังกาย, การรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลสูง, การ มีน้ำหนักตัวเกิน, และ พันธุกรรม

1.3 โรคมะเร็ง (Cancer)

มะเร็งคือการเจริญเติบโตผิดปกติของเซลล์ในร่างกาย ซึ่งสามารถเกิดขึ้นในทุกส่วนของร่างกาย โดยส่วนใหญ่เกิดจากปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิต

• สาเหตุ: ปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งประกอบด้วยการ สูบบุหรี่, การดื่มแอลกอฮอล์, การ บริโภคอาหารที่มีสารเคมี, การ สัมผัสกับสารก่อมะเร็ง (เช่น ควันบุหรี่) และ การขาดการออกกำลังกาย

1.4 โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง (Chronic Respiratory Diseases)

โรคทางเดินหายใจเรื้อรังเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของปอดและทางเดินหายใจ ซึ่งรวมถึง โรคหืด (Asthma), โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD), และ โรคปอดจากการสูบบุหรี่

• สาเหตุ: ปัจจัยเสี่ยงรวมถึงการ สูบบุหรี่, การ สัมผัสมลพิษจากอากาศ, การ ทำงานในที่มีมลพิษ และการ สัมผัสสารเคมี

1.5 โรคทางจิตเวช (Mental Health Disorders)

โรคทางจิตเวชเช่น โรคซึมเศร้า, โรควิตกกังวล, และ โรคซึมเศร้าเรื้อรัง สามารถจัดอยู่ในกลุ่ม NCDs ได้ เนื่องจากการขาดการดูแลทางจิตใจอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและร่างกาย

• สาเหตุ: ปัจจัยเสี่ยงในโรคทางจิตเวชรวมถึง ความเครียด, การสูญเสียบุคคลใกล้ชิด, การ ใช้สารเสพติด, การ ขาดการสนับสนุนทางสังคม และปัญหาทางพันธุกรรม

---

2. สาเหตุหลักของการเกิดโรค NCDs

การเกิดโรค NCDs ส่วนใหญ่เกิดจากการใช้ชีวิตที่มีความเสี่ยงสูงหรือการไม่ดูแลสุขภาพอย่างเพียงพอ ต่อไปนี้คือสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคเหล่านี้:

2.1 การขาดการออกกำลังกาย

การไม่ออกกำลังกายเป็นปัจจัยเสี่ยงหลักสำหรับโรค NCDs หลายชนิด รวมถึงโรคหัวใจ, เบาหวาน, และโรคทางเดินหายใจ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอสามารถช่วยลดความเสี่ยงจากโรคเหล่านี้ได้

• วิธีการป้องกัน: การออกกำลังกายอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์จะช่วยลดความเสี่ยงจากโรค NCDs ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2.2 การรับประทานอาหารไม่สมดุล

การรับประทานอาหารที่มี ไขมันสูง, น้ำตาลมากเกินไป, และ โซเดียมสูง เป็นปัจจัยเสี่ยงหลักที่ทำให้เกิดโรค NCDs เช่น โรคเบาหวาน, โรคหัวใจ และโรคมะเร็ง

• วิธีการป้องกัน: ควรรับประทานอาหารที่มี ผัก และ ผลไม้ ให้มากขึ้น, เลือก โปรตีนจากพืช และ ไขมันไม่อิ่มตัว และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูง

2.3 การสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์

การ สูบบุหรี่ และการ ดื่มแอลกอฮอล์ เป็นปัจจัยเสี่ยงหลักสำหรับหลายโรค NCDs เช่น มะเร็ง, โรคหัวใจ, และโรคปอด การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรค

• วิธีการป้องกัน: หยุดการสูบบุหรี่และลดการดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว

2.4 ความเครียดและสุขภาพจิต

ความเครียดเรื้อรังสามารถมีผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจ โดยเฉพาะในเรื่องของ โรคหัวใจ, โรคเบาหวาน และ โรคซึมเศร้า การจัดการกับความเครียดเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันโรคเหล่านี้

• วิธีการป้องกัน: การฝึกฝนการ ทำสมาธิ, การ หายใจลึก หรือการ ออกกำลังกาย เพื่อช่วยลดความเครียด

---

3. การป้องกันโรค NCDs

การป้องกันโรค NCDs สามารถทำได้ด้วยการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้ดีขึ้น ซึ่งรวมถึงการดูแลสุขภาพร่างกายและจิตใจอย่างสม่ำเสมอ การทำสิ่งเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรค NCDs ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

• การออกกำลังกาย: ออกกำลังกายอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์

• การรับประทานอาหารที่สมดุล: ทานผักและผลไม้ให้มากขึ้น ลดอาหารที่มีไขมันและน้ำตาล

• การไม่สูบบุหรี่และลดการดื่มแอลกอฮอล์

• การจัดการกับความเครียด: ฝึกทำสมาธิหรือกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลาย

---

สรุป

โรค NCDs หรือโรคไม่ติดต่อ เป็นกลุ่มโรคที่มีความสัมพันธ์กับการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสม เช่น การขาดการออกกำลังกาย, การรับประทานอาหารที่ไม่สมดุล, การสูบบุหรี่ และความเครียด การป้องกันโรค NCDs จึงต้องเริ่มต้นจากการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตให้เหมาะสม และดูแลสุขภาพทั้งด้านกายและจิตใจ เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว.

 

 

 

 

ความสำคัญของ NCDs ในประเทศไทย

โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable Diseases: NCDs) คือกลุ่มโรคที่ไม่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คน แต่กลับส่งผลกระทบที่สำคัญต่อสุขภาพและเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะในประเทศไทย ซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่มีอัตราการเกิดโรค NCDs สูงและมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากวิถีชีวิตและปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมสุขภาพ

1. สถานการณ์ของ NCDs ในประเทศไทย

โรค NCDs เป็นสาเหตุหลักของการเสียชีวิตในประเทศไทย โดยเฉพาะโรคที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรม เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน และโรคมะเร็ง ซึ่งเป็นกลุ่มโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในประเทศ การเสียชีวิตจากโรคเหล่านี้ทำให้ประชากรไทยสูญเสียชีวิตจากโรค NCDs ประมาณปีละ 400,000 ราย หรือคิดเป็นร้อยละ 81 ของการเสียชีวิตทั้งหมดในประเทศ ทำให้กลุ่มโรค NCDs เป็นสาเหตุหลักที่ส่งผลกระทบต่อประชากรและสังคม

การเจ็บป่วยและการเสียชีวิตจากโรค NCDs ก่อให้เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจที่มหาศาล โดยผลกระทบทางเศรษฐกิจจากโรคเหล่านี้ทำให้ประเทศไทยสูญเสียทางเศรษฐกิจหลายล้านบาทในแต่ละปี ซึ่งเป็นภาระทางเศรษฐกิจที่ใหญ่และมีผลกระทบในระยะยาว

2. กลุ่มโรค NCDs ที่สำคัญ

กลุ่มโรคที่อยู่ในหมวด NCDs ที่พบได้มากในประเทศไทย ได้แก่:

• โรคหัวใจและหลอดเลือด: โรคเหล่านี้เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคความดันโลหิตสูง เป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตในประเทศไทย

• โรคเบาหวาน: โรคนี้มีจำนวนผู้ป่วยประมาณ 4.8 ล้านคน และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นในปีต่อๆ ไป ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและการรักษาที่ยาวนาน

• โรคมะเร็ง: โรคมะเร็งถือเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับสองในประเทศไทย โดยผู้ป่วยมักได้รับการวินิจฉัยในระยะที่ล่าช้า ซึ่งมีผลกระทบทั้งในด้านสุขภาพและค่าใช้จ่ายในการรักษา

• โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง: โรคเหล่านี้เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรังและโรคถุงลมโป่งพอง เป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและความสามารถในการดำเนินชีวิตประจำวัน

3. ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ

หลายปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมและการดำเนินชีวิตทำให้เกิดโรค NCDs ได้แก่:

• พฤติกรรมการบริโภคอาหาร: การรับประทานอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม และอาหารแปรรูปทำให้เสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน

• การขาดกิจกรรมทางกาย: การไม่ออกกำลังกายหรือมีกิจกรรมทางกายน้อยทำให้ร่างกายขาดความแข็งแรงและเสี่ยงต่อการเกิดโรค

• การบริโภคยาสูบและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: การสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มีส่วนทำให้เกิดโรค NCDs และมีผลกระทบต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย

• ภาวะความเครียดและการนอนหลับไม่เพียงพอ: ความเครียดเรื้อรังและการนอนหลับไม่เพียงพอเป็นปัจจัยที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพโดยรวม และสามารถกระตุ้นให้เกิดโรคเรื้อรังได้

4. แนวทางการป้องกันและควบคุม

การป้องกันและควบคุมโรค NCDs จำเป็นต้องทำผ่านการปรับพฤติกรรมสุขภาพที่ดี โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกาย:

• การปรับพฤติกรรมสุขภาพ: การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีรสหวาน มัน เค็ม และอาหารแปรรูปเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันโรค

• การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ: การมีการเคลื่อนไหวร่างกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน จะช่วยเสริมสร้างสุขภาพที่ดี

• การเลิกสูบบุหรี่และลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: การหลีกเลี่ยงการใช้สารเสพติดทั้งสองชนิดนี้เป็นวิธีสำคัญในการลดความเสี่ยงจากโรค NCDs

• การตรวจสุขภาพประจำปี: การตรวจสุขภาพเป็นประจำจะช่วยให้สามารถตรวจพบโรคตั้งแต่ระยะแรกและเริ่มการรักษาได้อย่างทันท่วงที

• การสร้างความตระหนักรู้: การให้ความรู้เกี่ยวกับโรค NCDs และการป้องกันโรคแก่ประชาชนเป็นอีกหนึ่งวิธีที่สำคัญในการลดปัจจัยเสี่ยงและเพิ่มโอกาสในการป้องกันโรค

5. บทสรุป

โรค NCDs เป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญในประเทศไทย ที่มีผลกระทบทั้งด้านสุขภาพและเศรษฐกิจ โรคเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงแค่ปัญหาส่วนบุคคลเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบต่อสังคมและประเทศในภาพรวม การป้องกันและควบคุมโรค NCDs จึงต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชน เพื่อร่วมกันสร้างสังคมที่มีสุขภาพดีและยั่งยืนในอนาคต